
Bastaardkikker
Fries: Frosk, Griene kikkert, Middelste Griene kikkert
Kenmerken
De Bastaardkikker is een kruising tussen de Meerkikker en de Poelkikker. Het een middelgrote tot grote groene kikker. Veel kenmerken van dit dier houdt het midden van de ouderparen. De bastaard lijkt toch het meest op de Poelkikker. Het beest is meestal groter dan de Poelkikker en kleiner dan de Meerkikker. De lichaamslengte kan tot 12 cm worden, maar is meestal kleine dan 10 cm. Mannetjes blijven kleiner dan vrouwtjes. De achterpoten zijn relatief lang en de metatarsusknobbel groot, maar is iets afgevlakt of licht asymmetrisch. De achterkant van de dijen is evenals bij de Poelkikker geel met zwarte vlekken. De rugzijde is groen met bruinige of zwarte vlekken. In de paartijd kunnen de mannetjes gedeeltelijk geel kleuren. De Bastaardkikker kan een leeftijd van 14 jaar bereiken.

Hybridogenese
Hoewel de kikker een bastaard is, kan het zich toch voortplanten. Dit noemt men hybridogenese. De combinatie Rana esculenta x Rana esculenta is echter zelden levensvatbaar. Ook Rana ridibunda x Rana lessonae (die overigens bijzonder krachtige nakomelingen oplevert) komt zelden voor, aangezien ze beiden een geheel andere biotoop prefereren. Meestal komt de Bastaardkikker dan ook voor met de Poelkikker of de Meerkikker. Eenvoudig weergegeven komt het er op neer dat bij de onderlinge kruising de chromosoomset van de Poel- of Meerkikker wordt uitgesloten en dus alleen de chromosoomset van de Bastaardkikker bevat. De Bastaardkikker kan zich dus alleen voortplanten ’ten koste’ van een van de oudersoorten.
Verspreiding
Het verspreidingsgebied omvat Midden-Frankrijk, de Beneluxlanden, Duitsland, Denemarken en het uiterste zuiden van Zweden, Polen en de Baltische staten tot ver in Rusland. Plaatselijk ook in Engeland, maar daar vermoedelijk uitgezet.
Leefgebied
De Bastaardkikker is minder gespecialiseerd dan de beide ouderparen en sterker aan het water gebonden dan de Poelkikker, maar kan ’s nacht toch ver van het water worden gevonden. Jongen migreren over grote afstanden. Hij kan worden aangetroffen in kleine watertje als poelen en vennen. In de paartijd is hij erg luidruchtig als hij samen met Meer- of Poelkikker roept.
De Bastaardkikker overwinterd zowel in het water als op het land.
Jelle Hofstra
Overzicht: Amfibieën