
Gaai (houtekster)
Kleurrijke vogel
Velen kennen de gaai als de Vlaamse gaai. Maar ook schreeuwekster, houtekster, eikelzoeker, meerkol zijn namen voor deze mooie vogel uit de kraaienfamilie. De wetenschappelijke naam garrulus glandarius kun je vrij vertalen als: babbelzieke eikeleter. En dat karakteriseert de gaai , want als je deze schuwe vogel hoort, is dat meestal een schreeuwend, krassend geroep. Bovendien heeft haar geschreeuw voor andere vogels vaak een alarmfunctie: onraad! Toch kan de gaai mooi zingen en zekan perfect andere vogels en geluiden imiteren. Bv. de schreeuw van een buizerd, geiten, of een krakende deur.

Net zo grillig als haar stem is het verenkleed. Bont, allerlei kleuren zijn zichtbaar. Zwart-wit, met daarnaast bruin en zacht rood. Opvallend zijn aan weerskanten de blauwe plekken op de vleugels. Ze heeft zwarte baardstrepen en een zwart wit gestreepte kuif (die ze op kan zetten bij opwinding). Een makkelijk te spotten vogel zou je zeggen. Maar de gaai is schuw en erg waakzaam. Je hoort haar meer dan dat je haar ziet.
Bosbouwer
Wat voedsel betreft is de gaai niet zo kieskeurig. Ze eet wat het jaargetijde biedt. Op het menu staan rupsen, spinnen, wormen, kleine knaagdieren. Maar ook noten, vruchten en ze tikt zelfs zo nu en dan een eitje. In de herfst is het echter eikeltjestijd. Ze verzamelt eikels en verstopt deze her en der in de grond, als wintervoorraad. Een gaai kan zo wel 5000 eikels verstoppen. Niet voor niets worden gaaien ook wel bosbouwers genoemd. Want onthouden waar al die eikels verstopt waren is soms lastig. Wat niet teruggevonden wordt, groeit uit tot een nieuwe eik.
Mierenbad
Het is een slimme vogel. Zo heeft ze een prima manier bedacht om van die vervelende veerluizen en vlooien af te komen: ze neemt een mierenbad. En gaat daarbij grondig te werk. Met uitgespreide vleugels zit ze bovenop een mierenhoop, die haar vervolgens helemaal uitkammen en de luizen en vlooien als hapje meenemen.
Als de gaaien een partner zoeken, gaan ze naar de huwelijksmarkt. Tijdens dit ritueel komen mannetjes en vrouwtjes samen in het bos en jagen elkaar achterna. Is er een paartje gevormd dan zoeken ze hun eigen territorium waar ze, trouw aan elkaar, hun leven lang blijven. Samen bouwen ze hun nest en in de lente legt het vrouwtje meestal vier tot zes eitjes. Elke drie dagen verlaat ze het nest voor 5-15 minuten. Het moment waarop eksters en kraaien de eitjes maar wat graag pikken. Na ongeveer 16 dagen komen de jongen uit en blijven nog drie weken onder de hoede van hun ouders. Daarna vliegen ze de wijde wereld in, met alle gevaren van dien. Volwassen vogels zijn vaak een prooi voor sperwers en haviken. Desondanks handhaaft de gaai zich prima en is geen bedreigde vogel.
Overzicht: Vogels